Schoolkamp: toen vs. nu

Afgelopen week ging ik met mijn klas op schoolkamp. De kinderen uit mijn klas hadden er veel zin in. De ene naar de andere vraag kreeg ik de week voordat we vertrokken. ‘Juf waarom moeten we een zaklamp mee?’ ‘Gaan we dan ‘s nachts het bos in?’ De meeste vragen beantwoordde ik met ‘Dat zie je vanzelf, want het is een verrassing’. Die vragen komen natuurlijk allemaal voort vanuit enthousiasme en spanning. Sommige kinderen zijn nog nooit alleen van huis geweest en gaan nu opeens vijf dagen op kamp. Deze zenuwen zijn ook bij de ouders te merken. ‘Juf, past u goed op haar? Zij is alles wat ik heb hè… Wees alstublieft voorzichtig.’ ‘Mogen wij als ouders ook een dagje langskomen?’
Met mijn klas gaan we bewust niet ver weg op kamp. Een klas uit Den Haag op kamp in Delft, een fietstochtje van 40 minuten (op mijn fietstempo) en een afstand van 12 kilometer. Dat was vroeger bij mij op de basisschool wel andere koek.

Ik woonde vroeger in een klein dorpje op de grens van Groningen en Friesland. Wij gingen in groep 7 en in groep 8 op kamp naar Schiermonnikoog. Na een fietstocht van 2 uur en een afstand van 38 kilometer, mochten wij met onze fietsen de boot op. Na 45 minuten varen, kwam je dan aan op Schiermonnikoog, waar onze fietstocht vervolgde naar het kamphuis. Zo waren we ruim een ochtend onderweg om op de plaats van bestemming aan te komen. Ook wij gingen 5 dagen op kamp. Ik kan me ook nog herinneren dat groep 7 in een slaapzaal sliep en groep 8 op een slaapzaal sliep. Gewoon jongens en meiden door elkaar. Ook sliepen op elke slaapzaal 1 of 2 begeleiders. De meeste kinderen uit mijn klas waren gewend om te kamperen, te fietsen, en langer van huis weg te zijn, want ook slaapfeestjes bij vriendinnetjes, op de korfbalvereniging en bij opa en oma, waren toen gewoon onderdeel van mijn leven.

Maar op mijn huidige werk is alles anders. Een aantal kinderen zijn wel eens bij een familielid blijven logeren, maar de meeste zijn nog nooit zonder hun ouders van huis geweest. Daarnaast is fietsen al een ding. De meeste kinderen fietsen alleen in de wijk rondom school en hebben nog nooit een lange afstand gefietst. Ook hebben sommigen met veel moeite in groep 7 hun verkeersexamen behaald, door gebrek aan ervaring. Ook is het ondenkbaar om jongens en meiden door elkaar in een slaapzaal te laten slapen. Ten eerste, omdat een groot deel van de jongens en meisjes islamitisch is, en sommige meisjes een hoofddoek dragen. Ten tweede omdat de kinderen in mijn klas al behoorlijk aan het puberen zijn. De jongens en meiden houden zich druk bezig met het andere geslacht. Sommigen hebben verkering, of hebben al eens gezoend. Aan de leerkrachten dus de taak hier uiterst serieus en voorzichtig mee om te gaan. Als ik dit verschil bekijk en vergelijk met vroeger is dit een totaal andere wereld.

Nog een groot verschil zijn de mobiele telefoons. Vroeger, in mijn tijd waren deze er nog niet. Als je tijdens het schoolkamp naar huis wilde bellen, kocht je een telefoonkaart van tien gulden, zocht je een telefooncel en je belde naar huis. En dan moest je ook nog geluk hebben dat er thuis werd opgenomen. Ander contact met het thuisfront verliep via de meesters en juffen, en dan alleen als het niet goed ging. Dit contact verliep dan via de huistelefoon van de boer die het kamphuis verhuurde. Tijdens het schoolkamp met mijn klas, kregen de kinderen elke dag in de middag of avond telefoontijd. Er werd fanatiek gebeld en gefacetimed met ouders. Maar niet alle kinderen belden braaf naar huis, sommigen legden contact met vriendjes en vriendinnetjes (het was immers geen verplichting om naar huis te bellen), tot irritatie van sommige moeders en vaders. Deze stuurden een e-mail naar mij, met vriendelijk verzoek om hun kind contact te laten leggen, en wat bleek? Hun beltegoed was al op… Zo ontstond er een cirkel waarin opwaardeercodes werden doorgeappt en gesmst, zodat hun kind alsnog kon bellen. Weer andere kinderen waren niet tevreden met het wifi signaal op het kamphuis, en kochten via hun ouders extra 4G bundels.

Soms mis ik wel hoe het 20 jaar geleden was. Alles was ‘normaal’, niemand was bang voor risico’s. Je gaf je kind mee aan de meester of juf en vond het wel prima als ze even een midweek op avontuur gingen. Het was niet erg als je geen contact kon leggen, want je wist dat je kind toch wel weer terug kwam. Kinderen speelden buiten, waren vrij… En er was niks erg aan die wereld vol vertrouwen, avontuur en zonder mobiele telefoons. Veel dingen waren toen, in mijn ogen beter. Veel van de beelden en denkwijzen die ouders in deze tijd hebben, worden bepaald door tv, nieuwsberichten en social media. Welke invloed heeft dit op je kind? Is dit positief? Of kan het leven van een kind ook veel onbezorgder, vrijer en avontuurlijker? Zijn deze ervaringen goed of slecht voor ze? Denk hier eens over na…