Twee maanden geleden kwam een meisje van uit de bovenbouw naar mij toe. ´Juf, ik word online gepest, maar het gebeurt anoniem en ik denk dat het een van mijn klasgenoten is.´ Ze laat haar eigen YouTube kanaal zien, waar ze filmpjes post over online gaming met avatars. Onder een van deze filmpjes staat een haatreactie. Juf ik denk echt dat het een van mijn klasgenoten is, maar ik weet gewoon niet wie. In goed overleg besluit ik samen met haar af te wachten wanneer er weer een reactie komt. Deze blijft uit, en voor twee maanden lang blijft het rustig of worden de reacties geplaatst en gelijk weer verwijderd, waardoor ik samen met dit meisje geen aanknopingspunten heb om verder speurwerk te verrichten. Afgelopen week kwamen er opeens weer reacties. Een van haar vriendinnen postte onder een filmpje van haar: ‘Ýou are my best friend’, waaronder weer een andere reactie was geplaatst onder een anoniem account met: ‘Grows!’
‘Juf er spelen nog wat andere dingen op dit moment’, zegt het meisje. In de klas zijn wij altijd met vier vriendinnen. Toen ik vorige week ziek was, hoorde ik van een van hun dat de andere twee lelijke dingen hebben gezegd. ‘Ik ben blij dat ze ziek is! Als we nu gaan doen alsof we ruzie met elkaar hebben, dan zorgt de juf er zelf wel voor dat we niet meer met haar in een groepje zitten.’ Ik schrok van dit verhaal en vraag aan het meisje wat ze wil. Ze geeft aan dat ze graag het verhaal nogmaals met mij wil bespreken met het meisje die dit gehoord had. Zo gezegd zo gedaan, en samen spreken we af dat we met de andere twee meiden in gesprek gaan, om ze hiermee te confronteren. Samen geven deze twee meiden ook aan dat ze denken dat een van de andere twee achter de haatreacties op YouTube zit. Een van de meiden sprak namelijk uit dat ze het zo gaaf vond dat het meisje zoveel volgers had, en of ze haar kon helpen aan meer bonuspunten te komen. Een duidelijke zaak dus.
In gesprek met de eerste vriendin is het gelijk raak. Het meisje uit de bovenbouw geeft duidelijk aan hoe ze zich voelt. En zegt: ‘Klopt het dat je gezegd hebt dat je wilde doen alsof je ruzie met me had, zodat je niet meer met mij in het groepje hoefde te zitten?’ Haar vriendin kijkt stilzwijgend naar de grond, knikt ja en begint te huilen. Het meisje gaat verder: ‘Ben jij dan misschien ook degene die haatreacties onder mijn YouTube posts plaatst?’ Haar vriendin blijft stil. Op mijn beurt vraag ik: ‘Klopt het dat jij dat gedaan hebt? Zou je haar vraag willen beantwoorden?’ Dan zegt haar vriendin: ‘Ja dat klopt, maar ze heeft zoveel volgers, en omdat ze begint te lijken op een echte YouTuber vond ik dat daar ook haatreacties bij hoorden.’ Ik en het meisje kijken elkaar aan. Heftig denk ik… ‘Was je misschien jaloers?’ vraag ik uit nieuwsgierigheid. Even denkt haar vriendinnetje na, maar ook daarop knikt ze instemmend ja.
Ik vraag of ik haar vriendin nog even alleen mag spreken. Het meisje is erg geschrokken dat we haar hebben ontmaskerd en ook erg verdrietig. Ze geeft aan dat het niet haar bedoeling was. Toch vind ik het lastig inschatten, iets gebeurt niet zomaar en helemaal niet als je aangeeft dat het is gebeurd vanuit jaloezie. Rustig zeg ik: ‘Ik ben niet boos op je, maar het is wel belangrijk dat je de consequenties hiervan ondervindt. Je mag van mij dus kiezen, of je belt nu je moeder en doet je verhaal eerlijk of je mag de rest van de week een taakstraf doen op school.’ ‘Is het ook oké als we na schooltijd samen met mijn moeder in gesprek gaan?’ vraagt ze. Ik zeg dat het oké is en dat ze na schooltijd met haar moeder naar mij toe komt. Omdat ik deze moeder al langere tijd ken, besluit ik haar toch van te voren in te lichten. Als ik het verhaal aan haar vertel, schrikt ze. Ze zegt dat ze het inderdaad herkent dat haar dochter de afgelopen twee maanden erg veel met haar tablet bezig is, terwijl ze eerder vaak alleen maar tekende. Ze geeft aan dat ze naar school zal komen en tot we met haar dochter in gesprek gaan, even zal doen alsof ze van niks weet.
Om half vier komt het meisje met haar moeder naar mij toe. Ze vertelt het verhaal eerlijk aan haar moeder. Haar moeder begint te huilen. Het komt toch meer binnen als je het verhaal van je eigen kind hoort. ‘Ik snap het niet, vorig weekend ben je nog het hele weekend met haar gaan spelen, ik ben nog bij haar moeder een kopje thee gaan drinken en we zeiden tegen elkaar dat we het zo fijn vonden dat jullie zulke goede vriendinnen waren, ik schaam me gewoon….’ zegt haar moeder. Ze gaat verder: ‘Je weet dat het ook met papa niet goed gaat, ik ben daar heel verdrietig over, en nu gebeurt dit, hoe kan dit?’ vraagt haar moeder. Het meisje haalt stilzwijgend haar schouders op. ‘Mag ik vragen wat er met uw man aan de hand is?’ vraag ik. ‘Mijn man heeft een tijdje terug te horen gekregen dat hij ziek is…’ Voor mij vallen alle puzzelstukjes nu in elkaar. Ik rond het gesprek met de moeder en haar dochter af. De moeder geeft aan dat ze dit zelf verder met haar dochter zal bespreken en de moeder van het slachtoffer van het pesten zal gaan bellen, om te kijken of dit nog onderling opgelost kan worden.
Als de moeder weg is, begrijp ik waar het gedrag van dit meisje vandaan komt. Het is een stille schreeuw om aandacht, omdat thuis nu even alle aandacht naar haar vader gaat.
Afgelopen vrijdag was het ‘de dag tegen het pesten’. Onze school was te zien in Goedemorgen Nederland. Een van mijn leerlingen zegt hierin terecht: ‘Pesters pesten vaak, omdat ze zelf ook gepest worden. Hou er gewoon mee op!’ En daarin heeft ze ontzettend gelijk. Ik ben in ieder geval blij dat ik dit meisje uit de bovenbouw heb kunnen helpen. Ook ben ik blij dat de moeder van de pester dit zo goed heeft opgepakt en dat ook haar dochter hierin eerlijk was. Alleen als je je verhaal vertelt, en de signalen blijft benoemen, kunnen we het pesten stoppen! Help elkaar hierin, ook als je ziet dat iemand anders gepest wordt.
‘Everyone you meet is fighting a battle you know nothing about. Be kind. Always!’
